Laten we ons even inleven in Rita. Als peettante wil ze graag naar de toneeluitvoering van haar nichtje. Voor het eerst op de planken! Dat betekent een bezoek aan het dorp waar zij woont en het dorpshuis daar. Rita gaat van tevoren de reis uitproberen. Het zou niet de eerste keer zijn dat ze met haar rolstoel onderaan een trap staat. Maar kijk: er is een glooiende oprit naast de trap, zodat ze moeiteloos naar binnen rolt. Een hartelijke beheerder wijst de garderobe, waar ze zelf bij de haken kan. Het aangepaste toilet is ruim bemeten. Dat is een opluchting. Applaus, dit gaat goed komen.
Een dorpshuis of wijkcentrum staat graag open voor iedereen. Je wilt als gemeenschapsvoorziening dat iedereen, letterlijk, naar binnen kan. Een oprit, een aangepast toilet; het is een goed begin. Maar er zijn veel punten waar je niet zo snel aan denkt, als je niet zelf die beperking hebt. Er is bijvoorbeeld een lift, maar de liftdeur is te zwaar om vanaf een scootmobiel of rolstoel te openen. Iemand die slechtziend is, kan maar zo tegen de witte steunpilaar lopen, omdat de muur erachter ook wit is. Kijkers naar de uitzendingen Dorpshuis van het Jaar op TV Gelderland, hebben al gemerkt dat de vakjury de dorps- en buurthuizen ook beoordeelt op toegankelijkheid.
Brede toegankelijkheid gaat over de mogelijkheid om ‘naar eigen wens mee te kunnen doen’ in je eigen leefomgeving, of je nu een beperking hebt of niet. Het gaat niet alleen over het gebouw zelf, het gaat ook over de bereikbaarheid van het gebouw. Dat romantische grindpad is dus niet zo’n goed idee. Maar het gaat veel verder. Want is er duidelijke en begrijpelijke informatie over de activiteiten? Is de website toegankelijk, met aanpassingen voor slechtzienden? Dan hebben we het over de informatieve en digitale toegankelijkheid. En wat kost het om mee te doen aan activiteiten, een ruimte te huren of een kop koffie te drinken? Financiële toegankelijkheid betekent dat de prijzen geen belemmering zijn om mee te doen. De hartelijke beheerder die Rita de garderobe wijst, draagt bij aan de sociale toegankelijkheid. Sociale toegankelijkheid schuilt in vele dingen en je hebt er niet per se een gastheer of gastvrouw voor nodig. Het gaat om een open sfeer en een gevarieerd activiteitenaanbod, waardoor iedereen die binnenkomt zich welkom voelt.
Er zit dus veel meer vast aan toegankelijkheid dan letterlijk naar binnen kunnen. Deze winterperiode 2018/2019 gaan teams van ervaringsdeskundigen en adviseurs van Zorgbelang Inclusief en de Vereniging Dorpshuizen en Kleine Kernen graag op aanvraag op pad om gemeenschapsvoorzieningen te testen op brede toegankelijkheid. Het panel bekijkt de locatie op alle onderdelen van brede toegankelijkheid en geeft ter plekke complimenten en tips ter verbetering.
Zorgbelang Inclusief stelt na afloop van het bezoek een rapport op. Ook wordt meegedacht over de uitvoering van de aandachtspunten.
Er zijn sinds de zomer van 2018 al 18 dorpshuizen en wijkcentra getoetst. Wat valt op? Bijvoorbeeld een invalidentoilet dat dienst is gaan doen als opberghok, naambordjes naast de deuren in kleine, slecht leesbare letters, een informatiebord aan de buitenmuur dat helemaal niet duidelijk is. Of er is een mooie stoellift gemonteerd, die in de praktijk lastig te gebruiken is. Maar ook: een gastvrije ontvangst, die bijdraagt aan het gevoel welkom te zijn. Soms zijn het eenvoudige ingrepen, die de toegankelijkheid al flink verbeteren.
Nederland heeft op 14 juli 2016 het VN-verdrag Handicap ondertekend. Daarmee verplicht de rijksoverheid zich om de positie van mensen met een beperking te verbeteren. Dat is dus een heel officiële steun in de rug voor wie toegankelijkheid op de agenda wil zetten. Voor besturen is het interessant om te weten dat de provincie Gelderland een subsidieregeling in het leven heeft geroepen voor maatregelen die de toegankelijkheid van een gemeenschapsvoorziening verbeteren. Komt het tot een verbouwing? Dan kun je ons ook inschakelen om van tevoren je plan te toetsen. We zien je aanvraag graag tegemoet.
Neem contact op met:
Sylvia Sikkema: sylviasikkema@zorgbelanginclusief.nl, Tel 026 384 28 59
Guido Ariessen: guidoariessen@dkkgelderland.nl, Tel 0314 63 11 68
Achtergrondinformatie over het VN-verdrag: www.aandeslagmethetvnverdrag.nl
Rechtstreeks naar de subsidieregeling Aanpassingen gemeenschapsvoorziening van de provincie Gelderland